CSM25: API security in een SaaS-wereld

Hoe bouw je betrouwbare SaaS-diensten zonder dat je API’s de zwakke schakel worden? SaaS-applicaties draaien op het koppelen van data en functionaliteit, en API’s vormen daarbij de lijm. Maar diezelfde API’s zijn ook een aantrekkelijk doelwit voor aanvallers. Slechte beveiliging kan leiden tot datalekken, misbruik van accounts of het platleggen van bedrijfskritische processen.

In een moderne SaaS-architectuur is vrijwel elke interactie afhankelijk van API’s. Wanneer een mobiele applicatie communiceert met de backend, gebeurt dat via een API. En het gegevens uitwisselen tussen microservices onderling gaat via API-calls. Ook wanneer een SaaS-platform praat met externe diensten, zoals een CRM-systeem of een betalingsprovider, vormen API’s de schakel voor het uitwisselen van informatie.

In principe betekent beveiliging van API’s het beveiligen van de hele applicatie. Één kwetsbaar endpoint is al genoeg om aanvallers toegang te geven tot klantgegevens of interne systemen. API’s zijn onmisbaar, maar moeten ook primaire aandacht krijgen in je beveiligingsstrategie.

Typische kwetsbaarheden: OWASP API Top 10

Het OWASP-project publiceert al jaren de bekende Top 10-lijst van kwetsbaarheden in webapplicaties. Omdat API’s hun eigen dynamiek en risico’s hebben, is er daarnaast een aparte lijst opgesteld: de OWASP API Security Top 10. Die lijst bevat de meest voorkomende en gevaarlijke fouten bij het ontwikkelen en beheren van API’s. Enkele voorbeelden zijn:

• Broken Object Level Authorization (BOLA)
• Broken Authentication
• Excessive Data Exposure
• Lack of Resources & Rate Limiting
• Mass Assignment

Wat opvalt, is dat veel kwetsbaarheden niet het gevolg zijn van geavanceerde hacks, maar van verkeerde ontwerpkeuzes of een gebrek aan controlemechanismen. Belangrijk dus om API-security vanaf het ontwerpstadium mee te nemen in je ontwikkelcyclus.

Voorbeeld uit de praktijk: Peloton

Een incident dat goed laat zien wat er mis kan gaan bij onvoldoende API-beveiliging speelde zich af bij Peloton, bekend van fitnessapparatuur en de bijbehorende SaaS-dienst. In 2021 ontdekten onderzoekers dat de API van het bedrijf toegang gaf tot gevoelige gebruikersgegevens, zoals leeftijd, geslacht, trainingsinformatie en in sommige gevallen ook e-mailadressen. De oorzaak was Excessive Data Exposure: de API verstrekte meer data dan nodig was voor de gevraagde functionaliteit.

De situatie was des te ernstiger omdat Peloton wereldwijd miljoenen klanten bedient. Een ogenschijnlijk kleine fout kon daardoor uitgroeien tot een datalek met grote impact. Het bedrijf moest met spoed ingrijpen door de API aan te passen en strengere toegangscontroles in te voeren. Het voorbeeld maakt duidelijk dat een enkele kwetsbaarheid onmiddellijk gevolgen kan hebben voor vertrouwen en reputatie.

Best practices voor API security

Maar je kunt veel doen om de risico’s te beperken. Kijk eens naar deze best practices.

1. Sterke authenticatie en autorisatie
   Een API die niet goed is afgeschermd vormt al meteen een risico. Gebruik daarom moderne standaarden als OAuth 2.0 en OpenID Connect. Daarmee wordt iedere call gekoppeld aan een geverifieerde gebruiker of service en blijft de toegang beperkt tot de juiste scope. Vul dit aan met role-based access control (RBAC) of attribute-based access control (ABAC), zodat precies kan worden vastgelegd welke acties gebruikers en applicaties mogen uitvoeren.

2. Principle of least privilege
   Als API’s toegang hebben tot achterliggende systemen of databases, is de neiging groot om ruime rechten toe te kennen omdat dat eenvoudiger lijkt. Dat is gevaarlijk. Geef accounts, services en API-keys alleen de strikt noodzakelijke privileges. Op die manier blijft de schade beperkt wanneer een sleutel uitlekt of in verkeerde handen valt.

3. Strikte validatie van input en output
   Aanvallers profiteren vaak van onvoldoende gecontroleerde parameters of onverwachte invoer. Voer daarom altijd een strikte validatie uit op alle inkomende data. Stel duidelijke grenzen aan toegestane waarden, controleer het formaat en blokkeer onbekende velden. Kijk daarnaast naar de output: zorg dat een API nooit meer informatie terugstuurt dan nodig is voor de gevraagde functie.

4. Encryptie van alle communicatie
   Niet-versleutelde API-communicatie is een groot risico. Zelfs verkeer binnen een private cloud of datacenter moet je beveiligen met TLS. Alleen zo voorkom je dat gegevens onderweg kunnen worden afgeluisterd of gemanipuleerd. Certificaatbeheer en periodieke vernieuwing van sleutels zijn hier integraal onderdeel van.

5. Rate limiting en throttling
   Een API die onbeperkt requests accepteert, kan makkelijk worden misbruikt voor brute-force-aanvallen of zelfs als middel om de volledige dienst plat te leggen. Bouw daarom altijd mechanismen in die het aantal requests per tijdseenheid beperken. Op die manier kun je abnormaal gedrag herkennen en misbruik in de kiem smoren.

6. Logging en monitoring
   Log alle calls, inclusief metadata zoals IP-adres, tijdstip en gebruikte parameters. Koppel dit aan je SIEM- of monitoringtooling, zodat afwijkende patronen direct zichtbaar worden. 

7. Automatische tests en security scans
   Neem geautomatiseerde securitytests op in de CI/CD-pijplijn. Zo ontdek je kwetsbaarheden voordat code in productie komt. Je kunt tools als OWASP ZAP, Burp Suite of Postman inzetten voor penetratietests en fuzzing. Daarnaast zijn er SaaS-oplossingen die continu API-endpoints scannen op bekende risico’s.

8. Versiebeheer en lifecycle management
   Elke API evolueert. Functionaliteit verandert, parameters worden aangepast en oude versies raken in onbruik. Wanneer je oude versies te lang in de lucht houdt, kunnen ze een vergeten aanvalsvector worden. Zorg daarom voor duidelijk versiebeheer en een strikt uitfaseringsbeleid.

Tools en monitoring

Je bent nooit klaar met het beveiligen van je API’s. Het is een doorlopend proces. Je kunt het efficiënter maken met de juiste technologie. API-gateways zoals Kong, Apigee en AWS API Gateway bieden een centrale plek voor authenticatie, toegangsbeheer, logging en throttling. Voor het opsporen van afwijkingen in gebruikspatronen kun je monitoringtools als Splunk of de ELK Stack inzetten.

Daarnaast bestaan er gespecialiseerde oplossingen als Salt Security en 42Crunch, die zich toespitsen op API-beveiliging en runtime protection. Combineer je deze met geautomatiseerde scanners zoals OWASP ZAP of Snyk, dan verweef je API-security door de volledige software lifecycle heen.

Hoe groot de risico’s zijn wanneer monitoring en toegangscontroles ontbreken, liet de Facebook Graph API in 2018 zien. Derde partijen kregen via deze API toegang tot veel meer gebruikersgegevens dan waarvoor toestemming was gegeven. Het incident trof miljoenen accounts en dwong Facebook om de autorisatiemechanismen grondig aan te passen. Het voorbeeld maakt duidelijk dat zelfs organisaties met grote securityteams kwetsbaar blijven wanneer API’s niet voortdurend worden gecontroleerd en beheerd.